Ngày tháng sau đó Tần Ngộ không ra ngoài nữa. Đám Thích Lan còn cười cậu: “Ngộ đệ đúng là giỏi ngồi một chỗ, không giống chúng ta lúc nào cũng cuồng chân phải ra ngoài xem thế nào.”
Tần Ngộ tỏ ra thong dong bề ngoài nhưng trong lòng lại cười khổ. Cậu đâu có muốn ở nhà, chẳng qua cậu sợ. Chuyện cứu người này rất rủi ro. Dù có thành công cứu trăm người, nhưng chỉ cần một lần thất bại là sẽ thành tội nhân.
Tần Ngộ không dám đánh cuộc, cũng không đánh cuộc nổi.
Cậu ở trong nhà cũng không thể tĩnh tâm đọc sách nên sao chép kinh Phật. Mỗi ngày cậu lại niệm một đoạn, dần dần cậu cũng thấy bình tĩnh hơn.
Thời gian cũng chậm rãi tới ngày bảng vàng được công bố.
Sáng sớm hôm ấy đám Tần Ngộ và Thích Lan đã thức dậy. Bọn họ ăn sáng xong thì chờ trong nhà, chỉ có mấy gã sai vặt như Tần Tú Sinh và Thích Trường Danh là nhanh chóng chạy ra ngoài xem kết quả.
Vào thời điểm này cử nhân sẽ không tự đi xem bởi như thế hơi gai mắt, chứng tỏ bản thân thiếu kiên nhẫn.
Nhưng vẫn có vài người nóng vội.
Một vài người nhiều tiền còn tìm trà lâu gần đó để đảm bảo mình biết tin sớm nhất.
Mặt trời chậm rãi bò lên trên, không khí cũng nóng dần.
Tần Tú Sinh vững vàng đứng trong đám người và nhìn thấy binh lính dán bảng tên thì ánh mắt sáng lên. Chờ danh sách được dán xong hắn lập tức chen lên phía trước. Sau khi luyện võ một thời gian sức lực của hắn đã tốt hơn nhiều, đám sai vặt khác hoàn toàn không phải đối thủ của hắn.
Tần Tú Sinh cực kỳ tin tưởng Tần Ngộ vì thế bắt đầu xem từ số 1. Đám người đột nhiên ầm ĩ: “Hội nguyên là Lý Phi.”
“Hội nguyên là Lý Phi!!”
Mọi người đều cảm thấy quả nhiên như thế. Dù sao Lý Phi cũng là cháu của Lý các lão.
“Đứng thứ hai là Trương Hòa.” “Đứng thứ ba……”
Bên tai là tiếng mọi người phấn khích hò reo nhưng Tần Tú Sinh lại như không nghe thấy gì. Ánh mắt hắn dán chặt lên tấm bảng bởi hắn còn chưa nhìn thấy tên Ngộ đệ.
Ai biết đúng lúc này Thích Trường Danh lại hét to, “Đỗ, đỗ rồi, công tử nhà ta đỗ rồi.”
Thích Lan, huyện Nghi Khê, phủ Ngọc Dương, quận Đại Xuyên, đứng số 223.
Thích Trường Danh thực sự khó nén kích động.
Lòng Trúc Thanh lộp bộp một tiếng. Hắn biết trong ngày cuối của kỳ thi hội công tử nhà mình ngất xỉu nên chưa làm xong bài vì thế hắn vẫn luôn thấp thỏm xem từ dưới lên.
Nhưng không có.
Trúc Thanh vẫn mang tâm lý cầu may và nghĩ dù là người cuối cùng cũng được, chỉ cần công tử nhà hắn có tên trên bảng vàng là được. Bởi có tên trong kỳ thi hội mới có tư cách thi đình. Mà thứ tự thi hội không quyết định thứ tự thi đình. Dù trong tình huống bình thường thì ngươi thi hội thế nào, thi đình sẽ như thế. Nhưng tình huống của công tử nhà hắn không giống bình thường. Hiện tại công tử đã khôi phục sức khỏe, chỉ cần có thể thi đình, chắc chắn ngài ấy có thể vọt về phía trước.
Nhưng hắn nhìn từ đầu tới cuối vẫn không thấy tên tuổi và quê quán của công tử nhà mình. Lòng Trúc Thanh trầm xuống và trong lúc hoảng hốt hắn bị người ta đẩy ra ngoài.
Trong đầu hắn chỉ nghĩ tới những thứ liên quan đến thi hội.
Thi hội chọn 300 người, những người này được gọi là cống sĩ. Nhưng chỉ cần bọn họ không phạm sai lầm lớn nào thì tốt xấu gì cũng đều là tiến sĩ, sẽ không trượt.
Đám cống si này sẽ được chia làm tiến sĩ và đồng tiến sĩ. Cái này quyết định chức quan đầu tiên bọn họ làm ở đâu. Tiến sĩ có thể vào Hàn Lâm Viện, có cơ hội vào Nội Các. Còn đồng tiến sĩ sẽ hạn chế hơn. Đa phần đều sẽ được phái tới các địa phương, dù có tốt thì sau này cũng chỉ là chủ một phương.
Trúc Thanh không phải người không biết gì. Nếu không hắn cũng chẳng được phái tới chăm sóc cho Nghiêm Hoài.
Lúc này hắn không cam lòng và lau mặt sau đó lại chen vào. Hắn muốn xem lại một lần để tránh bị sót.
Còn Tần Tú Sinh vẫn đang tìm tên Tần Ngộ. Lúc lòng hắn đã sắp rơi xuống đáy vực thì rốt cuộc hắn cũng nhìn thấy tên Tần Ngộ ở vị trí 99.
Tần Tú Sinh suýt nữa đã kích động hét to nhưng hắn cắn răng nhịn.
Đỗ rồi, đỗ rồi, đã vậy còn ở vị trí trung thượng. Tần Tú Sinh quả thực vui vẻ đến phát điên.
Mà hắn vui thế nào thì bên cạnh cũng có người buồn thế ấy. Một người đàn ông đã thành niên ngồi dưới đất và gào khóc như đứa nhỏ.
“Ta đã tiêu hết toàn bộ tiền mang theo nhưng không đỗ. Ta phải ăn nói thế nào với người thân và họ hàng đây……”
Tiếng khóc bi thương chọc thẳng vào lòng người.
Tần Tú Sinh thấy lòng không thoải mái nên nhanh chóng rời khỏi đó. Lúc này hắn mới phát hiện Trúc Thanh vẫn chen trong đám người. Một lát sau Trúc Thanh mang vẻ mặt đau khổ chen ra.
Tần Tú Sinh và Thích Trường Danh thấy lòng run lên và trầm mặc quay về nhà trọ báo tin cho đám Tần Ngộ.
Bên kia, đám Tần Ngộ còn đang nôn nóng chờ đợi thì thấy bên ngoài có động tĩnh. Tần Tú Sinh hơi chật vật vọt vào, vẻ mặt vui mừng nhưng sau đó nhanh chóng thu lại cảm xúc.
Tần Ngộ lập tức có suy đoán.
Tần Tú Sinh chạy tới ôm chặt lấy Tần Ngộ và thấp giọng nói: “Đệ đỗ rồi! Thứ 99.”
Tần Ngộ thấy đầu mình ong lên, mọi thứ chung quanh đều như đi xa. Cậu ngơ ngác, thật lâu mới nghe thấy tiếng động chung quanh.
Bên tai là tiếng hoan hô của Thích Lan. Đỗ rồi, đều đỗ rồi.
“Công tử, mọi người mau chuẩn bị đi, người báo tin vui sắp tới rồi.” Thích Trường Danh nói.
Thích Lan không nhúc nhích mà nhìn về phía Nghiêm Hoài. Tần Ngộ cũng nhìn hắn.
Nghiêm Hoài cười cười: “Chúc mừng hai người.”
Bọn họ còn đang xấu hổ thì người báo tin vui đã tới. Tần Ngộ và Thích Lan đưa tiền mừng và tiễn người đưa tin đi. Sau đó chủ nhà tới chúc mừng, đồng thời trả lại tiền thuê nhà cho bọn họ.
Một nhà có hai vị cử nhân đỗ bảng vàng, đây đúng là điển hình của phong thủy tốt. Phát tài rồi!
Chủ nhà cười tít cả mắt.
Đám Tần Ngộ vui vẻ lấy lại tiền thuê nhà, trong lòng cũng phấn khởi. Nhưng vừa nghĩ tới Nghiêm Hoài là họ lại không vui nổi.
Lúc sau Tần Tú Sinh nhỏ giọng lải nhải mãi. Hắn nói từ lúc cậu thi khoa cử tới giờ gần như chẳng tốn tiền ở trọ bao giờ.
Tần Ngộ cũng không biết nên khóc hay cười nhưng cẩn thận ngẫm lại thì thấy đúng là thế thật.
Tần Ngộ và Thích Lan đều đỗ vì thế số tiền đám Tần Tú Sinh đặt cược ở sòng bạc lập tức tăng gấp mấy lần. Thích Lan là vui vẻ nhất bởi vì hắn cược bản thân cao nên hiện tại hắn kiếm nhiều nhất. Tần Tú Sinh cầm một trăm lượng bạc và cười híp cả mắt. Đời này hắn chưa từng có được nhiều tiền như thế.
Hắn rất muốn mời đám Tần Ngộ tới tửu lầu ăn cơm nhưng thi đình sắp tới, chuyện này lại liên quan tới tiền đồ của hai người nên mọi chuyện ăn chơi đều bị gác lại phía sau.
Tần Ngộ và Thích Lan đều ở trong phòng ôn tập và thả lỏng tâm tình. Nghiêm Hoài thì ra cửa giải sầu.
Tần Ngộ và Thích Lan lớn như vậy nhưng đây là lần đầu tiên họ thấy thiên tử vì thế nếu nói không căng thẳng là không đúng.
Thời gian ba ngày thoáng cái trôi qua. Vào ngày thi đinh, lúc giờ Dần đã có cống sĩ lục tục đứng chờ ở cửa cung. Chỉ đợi thời gian vừa đến là bọn họ đi theo cung nhân vào trong hoàng cung.
Trong thời điểm quan trọng như thế này chẳng ai dám đến muộn. Bọn họ thà tới sớm đón gió lạnh còn hơn.
Thích Lan thuê một chiếc xe ngựa. Lúc tới nơi hai người xuống xe chờ, xe ngựa rời đi. Còn đám công tử thế gia thì cứ thế ngồi trong xe ngựa ấm áp mà chờ.
Đám Tần Ngộ còn đỡ, vẫn có thể bình thản đối mặt nhưng có người lại thấy chạnh lòng. Đều là kim khoa cống sĩ nhưng bọn họ ở bên ngoài lạnh như chó, còn đám người kia lại thoải mái ở trong xe ngựa chờ.
Nhưng người đã đi được tới bước này thì dù có tâm tính có hẹp hòi cũng sẽ biết cách giấu đi. Tần Ngộ nghe thấy bên cạnh có người thấp giọng mắng mấy câu nhưng lúc cậu theo tiếng ngước nhìn lại thấy ai cũng nghiêm túc, hoàn toàn không biết là ai vừa chửi.
Cậu rũ mắt và không để ý mấy chuyện râu ria này nữa.
Mãi tới lúc chân trời lộ màu trắng như bụng cá thì cửa cung mới mở rộng. Bọn họ được dẫn vào bên trong và chờ ở một bên. Có thái giám và
cung nữ bưng trà bánh tới.
Trong góc điện có đốt chậu than nên mọi người lập tức cảm thấy ấm áp hơn nhiều. Tiếp theo có một vị công công đi tới giải thích quy định khi gặp Thánh Thượng rồi tuyên bố bọn họ có thể vào điện Kim Loan.
Bàn ghế đã được sắp xếp xong, bên trên có bút mực, giá bút, đồ rửa bút linh tinh. Mọi người căn cứ theo thứ tự thi hội và tìm được vị trí của mình.
Nhưng dù điện Kim Loan có to cũng không thể chứa 300 người cùng một lúc nên những thí sinh xếp cuối sẽ được sắp xếp ở ngoài điện. Nơi ấy chẳng những lạnh mà còn không có cơ hội lộ mặt trước thiên tử và đám quan lớn.
Có người ủ rũ, còn Thích Lan thì yên lặng đi đến vị trí của mình, không kiêu ngạo, không khúm núm hay nóng nảy.
Đám thái giám chung quanh liếc nhau rồi cầm bút ghi chép cái gì đó.
Tần Ngộ khá may mắn vì ở vị trí trung thượng nên vừa vặn được ngồi trong điện, không cần phải hứng gió lạnh.
Chờ mọi người đứng ở vị trí của mình, một vị công công ra hiệu thế là tất cả đều hành lễ thầy trò với Thánh Thượng. Giờ khắc này bọn họ chính là học trò của Thiên Tử.
Thiên Tử ngồi trên thềm ngọc, ánh mắt đảo qua mọi người. Tần Ngộ cúi đầu nín thở.
Lát sau, một giọng nói uy nghiêm truyền tới: “Bắt đầu đi.”
Tất cả các thí sinh ngồi xuống. Thái giám phân phát đề, giấy thi và giấy nháp.
Lúc cầm đề, Tần Ngộ cầm lấy đọc một lượt thì thấy chỉ có hai đề sách luận.
Một là: “Như bảo xích tử.” (Nghĩa là yêu dân như con – trích từ sách Đại học – chương Khang cáo)
Một đề khác là: Đạo an quốc toàn quân.
Đạo thứ nhất dễ lý giải mặt chữ nhưng đây hiển nhiên không phải yêu quý trẻ nhỏ mà ý chỉ quan phụ mẫu phải yêu quý bá tánh bình dân.
Nhưng mà nói dễ hơn làm. Yêu quý thế nào mới là chính xác? Các thí sinh phải đáp đúng phương pháp, đó mới là sách luận.
Lúc này mà ca công tụng đức là phản tác dụng, cần phải nói lời thực tế. Nhưng thế vẫn chưa đủ, chung quanh nhiều nhân tài như thế, những thứ hay ho bọn họ đều nghĩ được.
Mười người viết, hai mươi người viết, rồi tới 70-80 người đều viết về cùng một đề thì kiến nghị cũng na ná giống nhau, không còn gì xuất sắc.
Đây cũng là lý do vì sao trong lúc thi hội rõ ràng Tần Ngộ chỉ tập trung trả lời ý chính lại có được vị trí trung thượng. Bởi chỉ đưa ra kiến nghị là vô dụng, chẳng bằng đánh thẳng vào chỗ đau. Nếu không bài trừ tệ nạn thì có kiến nghị thế chứ kiến nghị nữa cũng không gãi đúng chỗ ngứa.
Tần Ngộ chậm rãi mài mực, trong đầu là muôn vàn suy nghĩ.
Nếu hỏi cậu có muốn lộ mặt trước Thiên Tử hay không? Có muốn trổ hết tài năng để thu hút sự chú ý của mọi người không? Thì một người trần mắt thịt như cậu đương nhiên muốn.
Nhưng người ta thường nói cây cao đón gió lớn. Thứ tự của cậu không tệ, chỉ cần nỗ lực sẽ trở thành tiến sĩ, vào hàn lâm viện làm một vị quan “thanh cao”. Như thế cũng coi như an ổn, sau đó cậu sẽ đón mẹ tới kinh thành rồi cưới vợ sinh con, chậm rãi qua ngày tháng.
Nhưng……
Ba năm thi hội một lần, mỗi lần có 300 người đỗ. Dù chỉ có 100 người có thể lộ mặt thì qua vài kỳ thi hội sẽ là vài trăm người. Dù có là tiến sĩ cũng sẽ bị “người mới” đạp xuống thôi.
Tốc độ mài mực của Tần Ngộ chậm lại sau đó cậu cúi đầu cười khổ một tiếng.
Rốt cuộc cậu vẫn không cam lòng. Nếu muốn sống an nhàn thì có gì khó, thậm chí lúc trước thi đậu cử nhân rồi cậu vẫn có thể ở lại quê nhà sinh sống, như thế là có thể giàu có an khang cả đời.
Tội gì cậu phải vượt ngàn dặm cầu học?
Sau khi đã hiểu rõ lòng mình, ánh mắt cậu trở nên kiên định hơn hẳn. Cậu buông thanh mực, cầm bút chấm mực và viết thông tin quê quán, tên tuổi của mình.
Sau đó cậu trau chuốt viết hai câu và bắt đầu liệt kê những phương diện tranh chấp giữa triều đình và dân chúng những năm gần đây, những công trình xây dựng lớn khiến dân sinh khó khăn.
Khoảng thời gian học ở Kim Lăng đủ để cậu hiểu được các mặt của đời sống và chính trị. Sau khi lưu loát liệt kê các vấn nạn trong số lượng từ được khống chế, cậu bắt đầu đưa ra giải pháp.
Đề thứ hai cũng được cậu áp dụng phương pháp tương tự. Lúc trước thi hội có đề sách luận: Đạo cường binh.
Tần Ngộ đại khái hiểu được ý tưởng của Thiên Tử nên lúc này cậu cũng to gan hơn nhiều.
Cậu đưa ra vấn đề quan binh ở biên cương dùng mạng để lập công nhưng cuối cùng công trạng ấy lại bị kẻ khác lấy mất. Đây chỉ là bề nổi, sau đó cậu lại giảng tới quân lương, cái gì nên nói hay không cậu đều ghi hết.
